Aanleiding
Vroeger stroomde de Jeker als een open waterloop midden door de stad Tongeren. In 1951 werd de rivier echter gedempt, omwille van de klachten van omwonenden vanwege geurhinder. In de jaren '50 werden vele waterlopen immers gebruikt als open riool. De waterloop werd omgeleid via het zuiden van het stadspark De Motten en zo raakte zijn oorspronkelijke loop onder de stad in de vergetelheid. Inmiddels is de algemene waterkwaliteit sterk verbeterd, mede dankzij de aanleg van nieuwe zuiveringsinstallaties, en geeft open water veel minder last dan vroeger, waardoor op meer en meer plaatsen rivieren terug opengelegd worden. Zo dus ook met de Jeker in Tongeren.
Er zijn ook bijkomende redenen waarom met terug kiest voor open water in stadskernen. In het kader van klimaatadapatie is de waterloop een verkoelend element tegen hittestress in de zomer. Verder zorgt de nieuwe Jeker voor extra waterberging van afstromend regenwater.
Omschrijving
Het openleggen van de Jeker kaderde binnen de plannen voor een nieuw stadspark.
‘Water’ vormt een belangrijk beeld- en sfeerbepalend element in het stadspark. Naast de ecologische meerwaarde van de nieuwe Jeker, heeft het openleggen van deze waterloop ook gezorgd voor een betere leefbaarheid en levenskwaliteit. Fluvius legde een gescheiden rioleringssysteem aan en verlegde de collectoren voor de afwatering van de benedenstad om plaats te maken voor de nieuwe Jeker.
In 2017 gingen de werken van start. In het stadspark werden over een lengte van 1,3 kilometer de oevers van de Jeker aangelegd. Aan de stadskant werden harde keermuren in natuursteen aangelegd, terwijl aan de parkkant een natuurlijke oever werd ingericht met onder meer een vlonder met zitbank -, zodat voorbijgangers tot aan het water kunnen komen.
Verder werd een belevingsplein gerealiseerd met verkoelende fonteinen en stapstenen voor in de zomer. In de winter wil de stad het plein laten dichtvriezen in de hoop dat er op geschaatst kan worden.